છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) પર દેશમાં સતત ચર્ચા અને રાજકારણ તેજ બન્યું છે. 27 જૂને વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પહેલીવાર યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ પર ખુલીને વાત કરી હતી. પીએમએ કહ્યું હતું કે આજકાલ યુનિફોર્મ સિવિલ કોડના નામે ઉશ્કેરવામાં આવી રહ્યા છે. જો કુટુંબના એક સભ્ય માટે એક નિયમ હોય, બીજા સભ્ય માટે બીજો નિયમ હોય, તો શું તે ઘર ચાલી શકશે? જો એક ઘરમાં 2 કાયદા ન ચાલી શકે તો એક દેશમાં 2 કાયદા કેવી રીતે ચાલી શકે.
‘5 ઓગસ્ટ પણ આવી રહી છે અને યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ પણ’
પીએમના નિવેદનથી સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે મોદી સરકાર ટૂંક સમયમાં આ અંગે કાયદો લાવી શકે છે. ત્યારથી, યુસીસીને લઈને વિરોધ પક્ષો તરફથી સતત રાજકીય પ્રતિક્રિયાઓ આવી રહી હતી, આવી સ્થિતિમાં હવે ભાજપ નેતા કપિલ મિશ્રાએ સમાન નાગરિક સંહિતા પર મોટું નિવેદન આપ્યું છે. કપિલ મિશ્રાએ ટ્વીટ કરીને કહ્યું કે, રામ મંદિરનો નિર્ણય 5 ઓગસ્ટે લેવામાં આવ્યો હતો. 5 ઓગસ્ટે જ જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી કલમ 370 હટાવવામાં આવી હતી. 5 ઓગસ્ટ પણ આવી રહી છે અને યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) પણ. જય શ્રી રામ.”
શું છે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ?
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડનો અર્થ છે તમામ ધર્મો માટે એક જ કાયદો. અત્યારે એવું છે કે દરેક ધર્મનો પોતાનો અલગ કાયદો છે અને તે તે મુજબ કામ કરે છે. ભારતમાં આજે પણ મોટાભાગના ધર્મના લોકો લગ્ન, છૂટાછેડા અને જમીન મિલકતના વિવાદો જેવી બાબતો તેમના અંગત કાયદા અનુસાર ઉકેલે છે. મુસ્લિમ, ખ્રિસ્તી અને પારસી સમુદાયના પોતાના અંગત કાયદા છે. જ્યારે હિન્દુ, શીખ, જૈન અને બૌદ્ધ હિન્દુ નાગરિક કાયદા હેઠળ આવે છે. જો યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ લાગુ થશે તો તમામ ધર્મો માટે એક જ કાયદો રહેશે, એટલે કે જે કાયદો હિંદુઓ માટે છે, તે જ કાયદો મુસ્લિમો અને ખ્રિસ્તીઓ માટે પણ લાગુ થશે. અત્યારે હિન્દુઓ છૂટાછેડા વિના લગ્ન કરી શકતા નથી, જ્યારે મુસ્લિમોને ત્રણ લગ્નની છૂટ છે. સમાન નાગરિક સંહિતા આવ્યા પછી, ધર્મ, જાતિ અથવા સંપ્રદાયને ધ્યાનમાં લીધા વિના દરેકને એક જ કાયદો લાગૂ પડશે. જણાવી કે હાલમાં ભારતમાં તમામ નાગરિકો માટે એક સમાન ‘ક્રિમિનલ કોડ’ છે, પરંતુ સમાન નાગરિક કાયદો નથી.
UCC ના વિરોધ કરવાનું કારણ શું છે?
મુસ્લિમ સંગઠનોનો વધુ વિરોધ, ધાર્મિક સ્વતંત્રતા ટાંકીને, શરિયા કાયદાને ટાંકીને, ધાર્મિક સ્વતંત્રતા છીનવાઈ જવાનો ડર છે. સૌથી પહેલા ધર્મના નામે રાજકીય ભાષણ આપનારા AIMIMના વડા અસદુદ્દીન ઓવૈસીએ મોદીના નિવેદન પર પલટવાર કર્યો. ઓવૈસીએ કહ્યું કે પીએમ મોદી મતોના ધ્રુવીકરણનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. ઓવૈસીએ પૂછ્યું કે શું હિન્દુ મેરેજ એક્ટ ખતમ થશે? શું મોદી અવિભાજિત હિંદુ કુટુંબ ધારાને ખતમ કરશે? શું ખ્રિસ્તીઓ અને અન્ય જાતિઓની પરંપરાઓ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવશે? ઓવૈસીની સાથે કોંગ્રેસ પાર્ટીએ પણ પીએમ મોદીના નિવેદનમાં રાજનીતિ જોવા મળી.
છત્તીસગઢના સીએમ ભૂપેશ બઘેલે કહ્યું કે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડથી માત્ર મુસ્લિમો જ નહીં પરંતુ તમામ ધર્મોના લોકો, હિંદુ, શીખ, ખ્રિસ્તી, બૌદ્ધ, જૈનો પ્રભાવિત થશે, તેથી સરકારે કાયદો લાદવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ નહીં.