ભારત સરકાર આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારમાં રૂપિયાને મુખ્ય ચલણ તરીકે સ્થાપિત કરવા માટે લાંબા સમયથી સખત પ્રયાસ કરી રહી છે. યૂક્રેન યુદ્ધ પછી ભારતે રશિયા સાથે રૂપિયામાં વેપાર શરૂ કર્યો હતો. હવે આ એપિસોડમાં, ભારત તેના મહત્ત્વના પાડોશી દેશ સાથે રૂપિયામાં બિઝનેસ શરૂ કરી રહ્યું છે. આ દેશ બાંગ્લાદેશ છે.
એક ઐતિહાસિક પગલામાં, ભારત અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચેનો વેપાર મંગળવારે રૂપિયામાં શરૂ થઈ ગયો, જે યુએસ ડોલર પરની નિર્ભરતા ઘટાડશે અને પ્રાદેશિક ચલણમાં વેપારને મજબૂત બનાવશે. પ્રથમ વખત બાંગ્લાદેશે કોઈ દેશ સાથે યુએસ ડોલર સિવાય તેના ચલણમાં વેપાર કર્યો છે.
બાંગ્લાદેશ સાથે બિઝનેસ શરૂ કર્યો
બાંગ્લાદેશ બેંકના ગવર્નર અબ્દુર રઉફ તાલુકદારે રૂપિયામાં વ્યવસાયિક વ્યવહારોની રજૂઆતને “મહાન યાત્રા પરનું પ્રથમ પગલું” ગણાવ્યું. આ પ્રસંગે આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં બોલતા તાલુકદારે જણાવ્યું કે, “ભારત અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચે વેપારમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે અને બંને દેશોને તેમના આર્થિક સહયોગથી ફાયદો થઈ રહ્યો છે.” આ કાર્યક્રમમાં ભારતીય હાઈ કમિશનર પ્રણય વર્મા પણ હાજર રહ્યા હતા. તાલુકદારે જણાવ્યું કે ટાકા-ઈન્ડિયા ડ્યુઅલ કરન્સી કાર્ડની રજૂઆત સાથે ભારતમાંથી વ્યવસાયિક વ્યવહારોની કિંમતમાં ઘટાડો થશે. તેમણે કહ્યું કે આ ચલણ કાર્ડ લગભગ તૈયાર છે અને તે સપ્ટેમ્બરમાં રજૂ કરવામાં આવશે.
બોર્ડર હટથી થાય છે કારોબાર
બાંગ્લાદેશ અને ભારત અમુક વિસ્તારોમાં અર્ધ-ઔપચારિક રીતે સરહદ વેપાર કરે છે, જેને ‘બોર્ડર હટ’ કહેવામાં આવે છે. આમાં, બંને દેશોની કરન્સીનું વિનિમય મર્યાદિત ધોરણે થાય છે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે ઔપચારિક વ્યવસ્થાના ભાગ રૂપે, હવેથી બંને દેશો વચ્ચેનો વેપાર શરૂઆતમાં રૂપિયામાં થશે અને વેપાર તફાવત ઓછો થવા પર ધીમે ધીમે બાંગ્લાદેશી ચલણ ટાકામાં વેપાર કરવામાં આવશે.
બિઝનેસ માટે નોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ્સ ખુલશે
બાંગ્લાદેશ અને ભારતની બેંકોને વિદેશી વિનિમય વ્યવહારોના હેતુ માટે નોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ ખોલવાની પરવાનગી આપી દેવામાં આવી છે. નોસ્ટ્રો એકાઉન્ટ એ અન્ય દેશની બેંકમાં ખોલવામાં આવેલા ખાતા હોય છે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે ટ્રાન્ઝેક્શન રેટ બજારની માંગ અને પ્રક્રિયામાં સામેલ બેંકો અનુસાર નક્કી કરવામાં આવશે. તાજેતરના સત્તાવાર આંકડાઓ અનુસાર, બાંગ્લાદેશથી ભારતમાં નિકાસ 2 અબજ ડોલરની છે, જ્યારે ભારતથી બાંગ્લાદેશમાં આયાત 13.69 અબજ ડોલરની છે.
